Ngày 16/10/1948, cách đây vừa tròn 65 năm, tại chiến khu Việt Bắc, Ban Thường vụ Trung ương Đảng đã ký Quyết nghị thành lập Ban Kiểm tra Trung ương, cơ quan chuyên trách đầu tiên của Đảng ta. Sự ra đời của Ban Kiểm tra Trung ương là một tất yếu khách quan nhằm đáp ứng yêu cầu thực hiện nhiệm vụ chính trị của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và công tác xây dựng Đảng. Ngày 16/10/1948 đã đi vào lịch sử Ngành Kiểm tra Đảng, là mốc son chói lọi, khởi đầu cho truyền thống vẻ vang của Ngành.
Ngay từ khi mới ra đời, Ban Kiểm tra Trung ương và một số Ban Kiểm tra của khu uỷ, Liên khu uỷ đã thực hiện nhiệm vụ do Trung ương Đảng, Chính phủ và Hồ Chủ tịch giao, kiểm tra việc thực hiện đường lối, chính sách kháng chiến chống thực dân Pháp; xem xét những việc bất thường xảy ra ở các cấp, các ngành; kiểm tra tình hình cán bộ và việc thi hành kỷ luật ở các cấp. Kháng chiến chống thực dân Pháp thắng lợi, cách mạng nước ta tiếp tục thực hiện nhiệm vụ xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc và đấu tranh giải phóng miền Nam. Dưới sự lãnh đạo của cấp uỷ Đảng, Ban Kiểm tra các cấp thường xuyên kiểm tra các tổ chức Đảng, các cơ quan chính quyền, các đoàn thể nhân dân về thực hiện Điều lệ và kỷ luật của Đảng; kiểm tra việc thi hành dân chủ trong Đảng, chống quan liêu, tham ô, lãng phí, lạm dụng chức vụ; kiểm tra tài chính; giải quyết thư đơn tố cáo, khiếu nại đối với tổ chức Đảng và đảng viên; đồng thời, kiểm tra việc thực hiện kế hoạch Nhà nứơc về xây dựng kinh tế - xã hội ở miền Bắc và kiểm tra việc thực hiện nghị quyết của Đảng về kháng chiến chống Mỹ cứu nước ở miền Nam. Sau khi miền Nam hoàn toàn giải phóng, đất nước thống nhất, cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội, đặc biệt là trong công cuộc đổi mới do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo, cùng với sự kiểm tra của các cấp uỷ và các tổ chức đảng, uỷ ban kiểm tra các cấp đã kiểm tra hàng triệu đảng viên chấp hành nguyên tắc tổ chức và sinh hoạt đảng, giữ gìn phẩm chất đạo đức cách mạng của đảng viên; kiểm tra hàng chục vạn tổ chức đảng về chấp hành nguyên tắc tổ chức và sinh hoạt đảng, chấp hành quy chế làm việc, chấp hành kỷ luật và công tác tài chính đảng; giải quyết hàng vạn thư tố cáo, đơn khiếu nại về kỷ luật Đảng; xem xét quyết định và đề nghị cấp uỷ quyết định thi hành kỷ luật nhiều tổ chức đảng và hàng chục vạn đảng viên vi phạm. Đồng thời, Uỷ ban kiểm tra các cấp còn thực hiện nhiều nhiệm vụ quan trọng do cấp uỷ giao.
Những hoạt động trên đã góp phần vào việc đấu tranh để khắc phục, ngăn chặn tình hình tiêu cực trong Đảng và bộ máy Nhà nước, bảo vệ đường lối, quan điểm, nguyên tắc của Đảng, củng cố tổ chức, nâng cao sức chiến đấu và năng lực lãnh đạo của Đảng, từ đó góp phần thúc đẩy việc thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị của Đảng qua các thời kỳ cách mạng.
Suốt 65 năm qua, tổ chức của Ngành Kiểm tra Đảng đã không ngừng xây dựng và trưởng thành cùng với sự xây dựng và trưởng thành của toàn Đảng. Những năm đầu mới thành lập, Ban Kiểm tra chỉ có ở cấp Trung ương và Khu uỷ, liên Khu uỷ; đến năm 1951 được thành lập ở cấp tỉnh uỷ, thành uỷ; năm 1960 thành lập đến cấp huyện uỷ, thị uỷ, quận uỷ và từ năm 1976 đến nay được thành lập đến cấp cơ sở. Đội ngũ kiểm tra khi mới thành lập Ban kiểm tra Trung ương chỉ có 03 thành viên chuyên trách và một số ít cán bộ giúp việc. Đến nay, toàn ngành đã có hơn 6.000 cán bộ chuyên trách và gần 70.000 cán bộ kiêm chức. Trình độ, năng lực và kiến thức các mặt của đội ngũ cán bộ kiểm tra Đảng ngày càng được nâng lên.
Trong quá trình hoạt động, cơ quan uỷ ban kiểm tra và cán bộ Uỷ ban kiểm tra các cấp luôn tuân thủ sự lãnh đạo của Đảng, lấy việc thực hiện nhiệm vụ chính trị và công tác xây dựng Đảng làm mục đích phục vụ và lấy Điều lệ Đảng, đường lối, chính sách, nghị quyết, chỉ thị của Đảng làm cơ sở để xem xét, kết luận việc chấp hành của tổ chức đảng và đảng viên.
Trong công tác kiểm tra, giám sát và xem xét thi hành kỷ luật, luôn luôn tôn trọng và dựa vào tổ chức, phát huy tính tự giác của đảng viên, phát huy ý thức xây dựng Đảng của quần chúng và coi trọng chứng cứ xác thực; luôn thể hiện tinh thần trách nhiệm, trung thực, khách quan, công tâm, tôn trọng sự thật, kiên trì giáo dục, thuyết phục, đấu tranh ngăn chặn, phòng ngừa các sai phạm của tổ chức đảng và đảng viên.
Trong quan hệ nội bộ luôn chấp hành nghiêm túc nguyên tắc tập trung dân chủ, chế độ làm việc tập thể, đoàn kết, tôn trọng lẫn nhau trong nội bộ cơ quan và giữa cơ quan kiểm tra cấp trên với cấp dưới; quan hệ phối hợp tốt với các tổ chức, cá nhân có liên quan trong thực thi nhiệm vụ.
Qua các thời kỳ cách mạng, kể cả những thời điểm gay go, ác liệt nhất, đội ngũ các thế hệ cán bộ kiểm tra luôn tuyệt đối trung thành và tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, có bản lĩnh chính trị vững vàng, nội bộ đoàn kết, vượt qua gian khổ, khắc phục khó khăn, chấp hành nghiêm chủ trương, đường lối, chính sách, nghị quyết, chỉ thị của Đảng; liên tục, bền bỉ phấn đấu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, xây đắp nên truyền thống vẻ vang của Ngành "Tuyệt đối trung thành với Đảng, tận tụy với nhiệm vụ, trung thực, liêm khiết, đoàn kết, kỷ luật ".
Đối với Bình Thuận, Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy được thành lập từ tháng 01 năm 1976. Qua 11 nhiệm kỳ (trong đó có 2 nhiệm kỳ lâm thời, 9 nhiệm kỳ đại hội), có 46 đồng chí tham gia thành viên Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy; giữ chức vụ Chủ nhiệm có 9 đồng chí, Phó chủ nhiệm có 11 đồng chí; một số đồng chí đã được tín nhiệm bầu làm Chủ nhiệm, Phó chủ nhiệm, Ủy viên Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy từ 2 nhiệm kỳ trở lên.
Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp và thường xuyên của các cấp ủy đảng, sự chỉ đạo và hướng dẫn của Ủy ban Kiểm tra Trung ương, hệ thống tổ chức ủy ban kiểm tra và cơ quan ủy ban kiểm tra các cấp trong tỉnh được xây dựng và phát triển ngày càng vững mạnh; các thế hệ cán bộ kiểm tra đảng trong tỉnh không ngừng phấn đấu rèn luyện về nhiều mặt, vượt qua khó khăn, thử thách, thực hiện tốt nhiệm vụ kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật của Đảng, góp phần tích cực thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị của Đảng bộ trong từng nhiệm kỳ Đại hội.
Từ sau Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XII, cấp uỷ, tổ chức đảng các cấp trong tỉnh đã quan tâm chỉ đạo và thực hiện công tác kiểm tra, giám sát ngày càng đi vào nề nếp, chất lượng từng bước có chuyển biến tốt hơn. Đến nay, Ban Thường vụ Tỉnh uỷ và các huyện, thị, thành ủy, đảng ủy trực thuộc đã tiến hành 171 cuộc kiểm tra đối với 2.320 lượt tổ chức đảng và gần 2.600 lượt đảng viên; giám sát 74 cuộc đối với 447 lượt tổ chức đảng và 537 lượt đảng viên. Nội dung kiểm tra, giám sát tập trung vào việc chấp hành chỉ thị, nghị quyết của Đảng; chủ trương, chính sách của Nhà nước; về phòng, chống tham nhũng, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; về lãnh đạo, chỉ đạo giải quyết các vụ việc tồn đọng, nổi cộm và đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân; về thực hiện quy chế làm việc, chấp hành các nguyên tắc tổ chức, sinh hoạt đảng; lãnh đạo triển khai thực hiện các nghị quyết, chương trình hành động của cấp ủy về kinh tế - xã hội, an ninh quốc phòng, xây dựng hệ thống chính trị của địa phương; về thực hiện những việc cần làm ngay gắn với tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, thực hiện những điều cán bộ công chức và đảng viên không được làm, về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo chủ chốt các cấp. Ủy ban kiểm tra các cấp đã tiến hành kiểm tra 25 tổ chức đảng và 236 đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm; qua kiểm tra kết luận có 09 tổ chức đảng và 151 đảng viên vi phạm, phải thi hành kỷ luật. Bên cạnh đó đã tiến hành kiểm tra việc thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật đối với 764 lượt tổ chức đảng; kiểm tra tài chính 58 tổ chức đảng, tiến hành giám sát 218 tổ chức đảng và 283 đảng viên; đồng thời chủ động tham mưu cấp ủy thực hiện Điều 30 Điều lệ Đảng và thực hiện nhiệm vụ cấp ủy giao, trong đó nỗi bật là tham mưu cấp ủy triển khai thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 "Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay" đạt một số kết quả.
Nhìn chung, công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật Đảng đã được cấp uỷ, ủy ban kiểm tra các cấp trong tỉnh thực hiện chủ động, đồng bộ và đạt hiệu quả cao hơn. Công tác giám sát được mở rộng, công tác kiểm tra được tiến hành có trọng tâm, trọng điểm hơn; chú ý đi vào những vấn đề nổi cộm, bức xức. Qua kiểm tra, giám sát đã chủ động giáo dục, phòng ngừa; kịp thời chấn chỉnh những thiếu sót, khuyết điểm, xử lý nghiêm những sai phạm của tổ chức đảng và đảng viên. Nhờ đó, kỷ luật của Đảng, kỷ cương hành chính của Nhà nước được tăng cường, lòng tin của các tầng lớp nhân dân đối với Đảng, chính quyền tiếp tục được củng cố, sự đồng thuận trong xã hội ngày càng cao hơn. Thực tiễn cho thấy: công tác xây dựng Đảng nói chung và công tác kiểm tra, giám sát nói riêng đã góp phần quan trọng trong việc nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị, thúc đẩy kinh tế - xã hội ở địa phương phát triển.
Đạt được kết quả trên, trước hết là nhờ sự quan tâm lãnh đạo trực tiếp, toàn diện của các cấp ủy mà trực tiếp là Thường trực Tỉnh ủy và Thường trực các huyện, thi, thành ủy, đảng ủy trực thuộc; sự chỉ đạo, hướng dẫn sâu sát, kịp thời của Ủy ban Kiểm tra Trung ương và Vụ Địa phương 7; sự giúp đỡ và phối hợp chặt chẽ, tích cực của Thường trực Hội đồng Nhân dân, Ủy ban Nhân dân, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt nam các cấp và các cơ quan, ban ngành trong tỉnh. Đội ngũ cán bộ ngành kiểm tra luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm, tận tụy, nghiêm túc trong công việc; giữ vững sự đoàn kết, thống nhất trong nội bộ; nỗ lực rèn luyện, phấn đấu để hoàn thành ngày càng tốt hơn nhiệm vụ đầy khó khăn mà cấp ủy, tổ chức đảng đã tin cậy giao phó.
Tuy nhiên so với yêu cầu nhiệm vụ, công tác kiểm tra, giám sát những năm qua vẫn còn một số tồn tại, hạn chế: Việc theo dõi, nắm bắt, phát hiện tình hình của không ít cấp ủy, tổ chức đảng, ủy ban kiểm tra các cấp chưa thật sâu sát, thiếu kịp thời; kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với một số lĩnh vực nhạy cảm, phức tạp, dễ phát sinh vi phạm còn ít; giám sát trách nhiệm người đứng đầu, giám sát thực hiện các kết luận kiểm tra chưa nhiều; tự kiểm tra ở cấp cơ sở còn hạn chế. Chất lượng đội ngũ cán bộ làm công tác kiểm tra của Đảng tuy từng bước được nâng lên, nhưng có mặt chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.
Trong những năm tới, bên cạnh những thuận lợi cơ bản do những kết quả của công cuộc đổi mới mang lại, song trước mắt cũng còn không ít khó khăn. Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) "Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay", nêu rõ: "Một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên, trong đó có những đảng viên giữ vị trí lãnh đạo, quản lý, kể cả một số cán bộ cao cấp suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống với những biểu hiện khác nhau về sự phai nhạt lý tưởng, sa vào chủ nghĩa cá nhân, ích kỷ, cơ hội, thực dụng, chạy theo danh lợi, tiền tài, kèn cựa địa vị, cục bộ, tham nhũng, lãng phí, tùy tiện, vô nguyên tắc…". Tình hình trên đặt ra cho đội ngũ cán bộ làm công tác kiểm tra của Đảng nhiệm vụ hết sức nặng nề, cần có sự nỗ lực và cố gắng vượt bật mới hoàn thành nhiệm vụ được giao.
Phát huy truyền thống vẻ vang của Ngành, trong thời gian tới, ủy ban kiểm tra các cấp trong tỉnh cần tập trung tổ chức thực hiện tốt các nhiệm vụ trọng tâm sau đây:
Một là, tiếp tục chỉ đạo đẩy mạnh hơn nữa việc tuyên truyền, giáo dục cho cán bộ, đảng viên và nhân dân nâng cao nhận thức về công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 5 (khóa X) và Nghị quyết Đại hội XI của Đảng; quán triệt, cụ thể hóa và tổ chức thực hiện nghiêm túc các quy định, quyết định, quy chế của Trung ương về công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật trong Đảng.
Hai là, tích cực tham mưu với cấp ủy chủ động và trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo các cuộc kiểm tra, giám sát theo kế hoạch đề ra. Chú trọng kiểm tra, giám sát cả trên lĩnh vực kinh tế, xã hội, hành chính, tư pháp. Đặc biệt coi trọng kiểm tra, giám sát việc chấp hành chủ trương, đường lối, nghị quyết, chỉ thị, quy định của Đảng, luật pháp, chính sách của Nhà nước, việc chấp hành nguyên tắc tập trung dân chủ, quy chế làm việc, giữ gìn đoàn kết nội bộ, thực hành tiết kiệm, phòng chống tham nhũng, lãng phí, rèn luyện phẩm chất đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên, trách nhiệm người đứng đầu ở các cấp, các ngành, các địa phương. Qua mỗi cuộc kiểm tra, giám sát phải có đánh giá, rút kinh nghiệm để phục vụ kịp thời cho công tác lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy; chỉ đạo kiên quyết việc khắc phục các khuyết điểm đã được chỉ ra qua kiểm tra, giám sát.
Ba là, tăng cường hơn nữa tính chủ động trong việc tổ chức thực hiện toàn diện, có chất lượng, hiệu quả các nhiệm vụ kiểm tra, giám sát theo quy định của Điều lệ Đảng để phòng ngừa vi phạm, ngăn ngừa tiêu cực; khắc phục tình trạng thụ động, chạy theo vụ việc. Chú trọng giám sát thường xuyên, nâng cao chất lượng giám sát chuyên đề. Thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ trọng tâm là kiểm tra tổ chức đảng cấp dưới và đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm, đối tượng cần tập trung kiểm tra là tổ chức đảng cấp dưới trực tiếp, cấp uỷ viên cùng cấp, người đứng đầu cấp uỷ, chính quyền, nhất là ở những lĩnh vực quan trọng, những địa bàn trọng điểm; tập trung giải quyết kịp thời đơn thư tố cáo và khiếu nại kỷ luật đảng; thường xuyên kiểm tra tổ chức đảng cấp dưới thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật trong Đảng; tăng cường kiểm tra tài chính đảng. Những trường hợp vi phạm phải được kết luận, xử lý hoặc đề nghị cấp uỷ xử lý kịp thời, nghiêm túc.
Thứ tư là, tăng cường sự chỉ đạo, hướng dẫn của ủy ban kiểm tra cấp trên đối với ủy ban kiểm tra cấp dưới. Phát huy vai trò của các tổ chức trong hệ thống chính trị, thực hiện tốt sự phối hợp giữa công tác kiểm tra, giám sát của Đảng với công tác thanh tra của Nhà nước và các hoạt động giám sát của Hội đồng Nhân dân, của mặt trận và các đoàn thể quần chúng để tạo sự thống nhất, đồng bộ trong công tác kiểm tra, giám sát.
Năm là, thường xuyên quan tâm củng cố tổ chức, bộ máy cơ quan ủy ban kiểm tra; chăm lo xây dựng đội ngũ cán bộ làm công tác kiểm tra Đảng có bản lĩnh chính trị vững vàng, có phẩm chất đạo đức tốt, có trình độ, năng lực ngày càng được nâng cao để đủ sức hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao; đẩy mạnh việc “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, phát huy tinh thần mẫu mực, nêu gương của người cán bộ làm công tác kiểm tra, giám sát của Đảng.
Kỷ niệm 65 năm Ngày truyền thống của Ngành, ôn lại quá trình phấn đấu đầy khó khăn, gian khổ nhưng cũng thật vẻ vang của Ngành kiểm tra Đảng, mỗi cán bộ kiểm tra của Đảng vô cùng tự hào về những thành tích, cống hiến của lớp cha anh đi trước, đã không ngại hy sinh, không nề gian khó, bằng tấm lòng tận trung với Đảng, tận hiếu với dân, với ý chí, nghị lực và quyết tâm cao đã đóng góp nhiều công sức để xây dựng và vun đắp nên truyền thống vẻ vang của Ngành.
Thấm nhuần sự hy sinh, cống hiến, công sức lớn lao của các thế hệ cán bộ kiểm tra đi trước, đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác kiểm tra Đảng chúng ta hôm nay nguyện tiếp tục kiên định lập trường, quan điểm của Đảng, ra sức tu dưỡng, rèn luyện, học tập, tiếp tục nâng cao dũng khí đấu tranh và lòng nhân ái, thương yêu đồng chí, vượt qua khó khăn, phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XI của Đảng và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XII, xứng đáng với sự tin cậy của cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền và nhân dân trong tỉnh.
HOÀNG ĐÌNH NGHĨA
UVBTV, Chủ nhiệm UBKTTỉnh ủy