Nhằm tăng cường công tác xây dựng Đảng, qua mỗi nhiệm kỳ Đại hội, quan điểm về công tác kiểm tra, giám sát của Đảng đều được bổ sung, phát triển cho phù hợp với từng thời kỳ cách mạng và thể hiện rõ nhất là ở tinh thần Nghị quyết Trung ương 5 (khóa X) về tăng cường công tác kiểm tra, giám sát của Đảng.
Nhận thức rõ vai trò của công tác kiểm tra, giám sát, ngay từ đầu mỗi nhiệm kỳ, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bình Thuận đã quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo việc quán triệt các Quyết định, Quy định và Hướng Dẫn của Trung ương về thực hiện các quy định về công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng trong Điều lệ Đảng từ cấp tỉnh đến cơ sở, chi bộ. Bên cạnh việc tổ chức triển khai và chỉ đạo các cấp ủy, tổ chức đảng triển khai quán triệt và tổ chức thực hiện các quy định của Trung ương về công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật đảng, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã cụ thể hóa, ban hành một hệ thống văn bản đáp ứng tốt cho nghiệp vụ công tác kiểm tra, giám sát bao gồm: Quy định về tổ chức hoạt động đoàn kiểm tra, giám sát; các Quy trình: giải quyết khiếu nại kỷ luật đảng; giải quyết tố cáo; xem xét, thi hành kỷ luật đảng; kiểm tra; giám sát chuyên đề của Ban Thường vụ Tỉnh ủy và Quy định về việc cung cấp thông tin cho báo chí sau các kỳ họp của Ủy ban Kiểm tra Tỉnh uỷ, Hướng dẫn về thực hiện chất vấn trong Đảng tại các kỳ họp của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh và ban hành 11 Quy chế phối hợp thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát và kỷ luật đảng giữa Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy với Ban Nội chính Tỉnh ủy, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, Thanh tra tỉnh, Ban Cán sự đảng Ủy ban nhân dân tỉnh, Đảng đoàn Hội đồng nhân dân tỉnh, Đảng đoàn Uỷ ban Mặt trận tỉnh, Đảng ủy Công an tỉnh, Đảng ủy Quân sự tỉnh, Đảng ủy Bộ đội Biên phòng tỉnh, Đảng ủy Khối các cơ quan tỉnh và Đảng ủy Khối Doanh nghiệp.
Ban Thường vụ Tỉnh ủy chú trọng, quan tâm đến công tác giám sát trong Đảng nhằm chủ động nắm bắt tình hình, phát hiện hạn chế, thiếu sót, khuyết điểm để kịp thời uốn nắn, chấn chỉnh, khắc phục; cảnh báo, phòng ngừa, ngăn chặn vi phạm của tổ chức đảng, đảng viên từ khi còn manh nha; đã phân công cụ thể trách nhiệm của từng đồng chí trong Ban thường vụ Tỉnh ủy theo dõi địa phương và các ngành để thực hiện vai trò lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện nhiệm vụ giám sát. Sau khi Bộ Chính trị ban hành Quyết định số 68-QĐ/TW, ngày 21/3/2012 và Ủy ban Kiểm tra Trung ương Đảng ban hành Hướng dẫn số 06-HD/UBKTTW, ngày 20/6/2012 về Quy chế giám sát trong Đảng, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã tổ chức ngay việc quán triệt và chỉ đạo các cấp ủy, tổ chức đảng trực thuộc tỉnh tổ chức quán triệt sâu kỹ đến toàn đảng bộ, đồng thời ban hành Quyết định số 825-QĐ/TU, ngày 26/3/2013 về Quy trình giám sát chuyên đề, Quyết định số 1184-QĐ/TU, ngày 04/3/2014 về Quy định giám sát đối với đảng viên là cán bộ thuộc diện Ban Thường vụ Tỉnh ủy quản lý, để nhằm thực hiện các mục đích công tác giám sát của Đảng, đó là:
1- Chủ động nắm chắc tình hình, chất lượng, hiệu quả hoạt động của cán bộ trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ; thực hiện nhiệm vụ đảng viên, phẩm chất, đạo đức, lối sống, uy tín của cán bộ; tăng cường năng lực tham mưu, giúp Tỉnh uỷ, Ban Thường vụ Tỉnh uỷ nâng cao vai trò lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị và công tác xây dựng Đảng.
2- Nâng cao trách nhiệm, tính tự giác, vai trò tiên phong, gương mẫu của cán bộ; phát huy ưu điểm, kịp thời phát hiện, cảnh báo, ngăn ngừa, hạn chế những tồn tại, khuyết điểm, vi phạm; khắc phục sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống của cán bộ.
3- Góp phần giữ nghiêm kỷ cương, kỷ luật, bảo đảm sự đoàn kết, xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh, xây dựng đội ngũ cán bộ tương xứng, ngang tầm, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.
Theo đó, chỉ đạo các huyện, thị, thành ủy, đảng ủy trực thuộc căn cứ ban hành quy trình của cấp ủy cấp mình cho phù hợp và tổ chức thực hiện nghiêm túc; chỉ đạo các ban đảng Tỉnh ủy, Văn phòng Tỉnh ủy, các cấp ủy, tổ chức đảng lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức việc nghiên cứu, quán triệt, tuyên truyền, phổ biến và triển khai thực hiện.
Đồng thời, Ban Thường vụ Tỉnh ủy cũng luôn quan tâm chăm lo xây dựng, củng cố, kiện toàn đội ngũ cán bộ ủy ban kiểm tra các cấp; kịp thời chỉ đạo Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy và Ban Tổ chức Tỉnh ủy thực hiện quy trình giới thiệu nhân sự để Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh bầu bổ sung các Ủy viên Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy, đủ số lượng theo quy định; thực hiện khá tốt công tác luân chuyển cán bộ để tạo nguồn cán bộ như: từ ủy ban kiểm tra huyện, thị, thành ủy, đảng ủy về cơ sở, chuyển công tác sang khối Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, đoàn thể chính trị - xã hội hoặc điều động từ ủy ban kiểm tra cơ sở lên ủy ban kiểm tra cấp trên…
Từ năm 2006 đến tháng 6/2014, toàn tỉnh đã tiến hành giám sát 2.573 tổ chức đảng và 3.196 đảng viên, với nội dung giám sát thực hiện ở nhiều lĩnh vực, trong đó đã tập trung, chú ý vào các lĩnh vực nhạy cảm, phức tạp, dễ phát sinh vi phạm để cảnh báo, phòng ngừa, mặt khác nhằm tạo tiền đề cho công tác kiểm tra; Ủy ban kiểm tra các cấp trực thuộc đã tiến hành giám sát đối với 836 lượt tổ chức đảng và 1.242 lượt đảng viên. Trong đó, cấp tỉnh đã giám sát đối với 43 đơn vị và 71 đảng viên là cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp; cấp huyện đã giám sát đối với 469 tổ chức đảng và 381 đảng viên diện cấp mình quản lý; ủy ban kiểm tra đảng ủy cơ sở tiến hành giám sát đối với 324 tổ chức đảng và 790 đảng viên; kết quả: qua giám sát đã chuyển sang kiểm tra dấu hiệu vi phạm đối với 64 đảng viên.
Từ khi có Quy định số 55-QĐ/TW, ngày 10/01/2012 của Ban Bí thư Trung ương Đảng, nhất là sau kiểm điểm theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 4 (khoá XI), hằng năm Ban Thường vụ Tỉnh ủy đều tiến hành xây dựng chương trình kiểm tra, giám sát đối với người đứng đầu cấp ủy, địa phương, đơn vị trong việc lãnh đạo, chỉ đạo, việc tu dưỡng, rèn luyện đạo đức của cán bộ, đảng viên; trong đó chú ý đến giám sát việc lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện biện pháp khắc phục thiếu sót, khuyết điểm đã được kết luận qua kiểm điểm và triển khai những việc cần làm ngay sau đợt kiểm điểm tự phê bình và phê bình theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI)…
Qua giám sát đã giúp tổ chức đảng, đảng viên nâng cao ý thức trong việc chấp hành các chủ trương, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, ý thức thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao, việc giữ gìn phẩm chất đạo đức của đảng viên; giúp cấp ủy, các tổ chức đảng đánh giá sát đúng hơn về tình hình hoạt động của tổ chức đảng cấp dưới, phát hiện những khó khăn, vướng mắc, vấn đề mới phát sinh trong thực tế, nhất là ở cơ sở để nhắc nhở, chấn chỉnh kịp thời. Từ đó, đã phát huy được ưu điểm, nhân tố tích cực điển hình để nhân rộng, chỉ ra những thiếu sót, khuyết điểm để sửa chữa, khắc phục kịp thời, hạn chế sai phạm của tổ chức đảng và đảng viên; tạo điều kiện cho ủy ban kiểm tra các cấp chủ động phát hiện kịp thời hơn dấu hiệu vi phạm của tổ chức đảng và đảng viên, tạo chuyển biến mạnh hơn trong thực hiện nhiệm vụ trọng tâm của ngành. Góp phần tích cực vào việc thực hiện nhiệm vụ chính trị và nâng cao năng lực lãnh đạo của cấp ủy địa phương; nâng cao tinh thần trách nhiệm, ý thức rèn luyện, giữ gìn phẩm chất đạo đức, lối sống của cán bộ, đảng viên.
Tuy nhiên, công tác quán triệt, triển khai thực hiện các quy định, hướng dẫn của Trung ương và kế hoạch của cấp ủy có lúc, có nơi còn chậm; việc thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát có nơi thiếu chủ động, cấp ủy cơ sở và chi bộ nhiều nơi còn lúng túng trong thực hiện nhiệm vụ giám sát, nội dung giám sát ở các lĩnh vực nhạy cảm, dễ xảy ra tiêu cực, nhất là trong lĩnh vực quản lý, sử dụng đất đai, tài nguyên, khoáng sản, ngân sách… triển khai chưa thường xuyên; đối tượng giám sát trong đảng từng bước được mở rộng nhưng nhìn chung số lượng vẫn còn hạn chế, qua giám sát phát hiện và chuyển qua kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm chưa nhiều; giám sát thường xuyên chưa thật chặt chẽ, sâu sát nên tác dụng còn thấp; giám sát theo chuyên đề chưa nhiều, một số cuộc giám sát triển khai còn chậm, một số nơi thực hiện quy trình, thủ tục chưa thật đảm bảo, làm hạn chế đến chất lượng, hiệu quả giám sát; công tác giám sát việc thực hiện chức trách, nhiệm vụ của cán bộ chủ chốt, người đứng đầu cấp ủy, chính quyền và giám sát việc khắc phục những hạn chế, khuyết điểm đã được kết luận qua kiểm tra còn ít.
Qua kết quả thực hiện công tác giám sát từ năm 2006 đến tháng 6/2014, có thể rút ra một số kinh nghiệm bước đầu như sau:
Thứ nhất, những nơi cấp ủy, người đứng đầu cấp ủy có nhận thức đầy đủ về công tác giám sát thì việc thực hiện nhiệm vụ giám sát của Đảng chủ động và kịp thời.
Thứ hai, cấp ủy viên và cán bộ được phân công theo dõi địa bàn cần thực hiện tốt việc nắm bắt thông tin trên địa bàn, đơn vị mình phụ trách, đồng thời chủ động hơn trong việc đi cơ sở.
Thứ ba, quan tâm đến việc kiện toàn đội ngũ cán bộ ở ủy ban kiểm tra các cấp cả về chất lượng và đảm bảo số lượng, cũng như việc thường xuyên cử cán bộ ủy ban kiểm tra đi học các lớp bồi dưỡng nghiệp vụ, trao đổi kinh nghiệm với ủy ban kiểm tra các cấp.
Thứ tư, sau các cuộc giám sát cần có kế hoạch phúc tra kết quả khắc phục các thiếu sót, khuyết điểm của các tổ chức, cá nhân đã được kết luận qua giám sát.
Đồng thời, cần kết hợp thực hiện đồng bộ một số giải pháp sau:
- Tiếp tục thực hiện nghiêm Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) gắn với đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh; tiếp tục triển khai trong toàn Đảng bộ tỉnh thực hiện Quy định số 181-QĐ/TW ngày 30/3/2013 của Bộ Chính trị về xử lý kỷ luật đảng viên.
- Tiếp tục thường xuyên quan tâm bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng chuyên môn cho đội ngũ cán bộ kiểm tra các cấp, bảo đảm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, đây là khâu quan trọng để thực hiện tốt công tác kiểm tra, giám sát nói chung và công tác giám sát nói riêng.
- Tăng cường phối hợp, kết hợp công tác giám sát trong Đảng với giám sát của các cơ quan Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các đoàn thể chính trị - xã hội và nhân dân; chú ý lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát, chặt chẽ hơn nhiệm vụ giám sát chuyên đề, tiếp tục chú ý tập trung giám sát vào các lĩnh vực nhạy cảm, dễ phát sinh tiêu cực.
- Xây dựng và thực hiện tốt quy chế phối hợp, thực hiện tốt việc báo cáo định kỳ về kết quả giám sát của cấp ủy viên, của cán bộ ủy ban kiểm tra được phân công theo dõi địa bàn.
Phát huy kết quả đạt được, cấp ủy và ủy bản kiểm tra các cấp thuộc Đảng bộ tỉnh Bình Thuận tiếp tục tạo chuyển biến mạnh mẽ, toàn diện và vững chắc trong công tác kiểm tra, giám sát, nhất là chú ý quan tâm đẩy mạnh hơn nữa công tác giám sát trong Đảng nhiệm kỳ tới để kịp thời phát hiện, cảnh báo vi phạm của tổ chức đảng và đảng viên; góp phần giữ nghiêm kỷ cương, kỷ luật, xây dựng Đảng bộ tỉnh trong sạch vững mạnh, đội ngũ cán bộ tương xứng, ngang tầm, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong nhiệm kỳ tới./-